tel: (+48) 600 607 709 | (+44) 0 7367 534919 | 
Witamina B4 przez zdecydowaną większość osób nazywana jest po prostu choliną. W tym przypadku mamy do czynienia właściwie z tzw. pseudo witaminą bądź substancją witaminopochodną, nie mniej bardzo często spotyka się ją w suplementach diety jako część dużej grupy zwanej B-Complex.
Cholina odgrywa ogromną rolę u kobiet w ciąży, gdzie razem z kwasem foliowym posiada pierwszorzędne znaczenie w prawidłowym rozwoju płodu. Jej niedobór może mieć bardzo poważne skutki, dlatego bezwzględnie należy dbać o poziom witaminy B4 w ciąży. Swoje właściwości przekazuje jednak nie tylko na nasze przyszłe potomstwo, ale również osoby dorosłe mogą zyskać wiele, regularnie przyjmując suplementy diety z choliną bądź dbając o jej optymalną podaż w diecie.
Spis treści
Najważniejsze źródła zawierające witaminę B4 (cholinę)
Najlepszym sposobem na uzupełnienie poziomu choliny jest dieta bogata w produkty pochodzenia zwierzęcego, które mają jej zdecydowanie więcej od żywności roślinnej. Nie kwestionowanym liderem pod względem jej zawartości na 100 g produktu są oczywiście żółtka jaja kurzego. To właśnie między innymi duża zawartość choliny przyczyniła się do obalenia wielu negatywnych mitów na ich temat, które w dużej mierze były powielane jeszcze 10 lat temu. Kto z nas nie słyszał bowiem teorii 5 jajek na tydzień to maksimum i podobnych? No właśnie, tym czasem w ostatnich latach udowodniono wiele pozytywnych aspektów dotyczących kurzych jajek, a wysoka zawartość choliny jest jednym z nich.
Zawiera przeciętnie aż 280 mg wartościowej postaci fofsatydylocholiny ( nie mylić z fofsatydyloseryną ) o dużej biodostępności dla naszego mózgu. Jest ona wartościowa również pod kontem ochronnym dla naszych błon mózgowych i działa protekcyjnie. Nie mniej wiele osób ciągle ogranicza spożywanie jaj kurzych, mimo że powinny to robić jedynie osoby cierpiące na bardzo wysoki poziom cholesterolu. Ludzie zdrowi i aktywni nie powinny rezygnować ze spożywania całych jajek kurzych, właśnie przez Jego liczne i unikalne wartości odżywcze.
Wracając jednak do bezpośrednich źródeł witaminy B4 możemy tutaj wymienić również wątróbkę, wołowinę, cielęcinę, dziczyznę, warzywa strączkowe czy kiełki pszenicy.
Witamina B4 (cholina) – wpływ na organizm
Cholina przez wiele osób nazywana jest witaminą dla mózgu i zdecydowanie możemy się podpisać pod tym stwierdzeniem, choć oczywiście nie posiada takiego potencjału jak złożone suplementy nootropowe takie jak Omniscienti czy Bacchus. Ze wszystkich substancji witaminowych, należy ona do ścisłej czołówki wspierających zdrowie, ale i wydajność naszego mózgu. Skupmy się zatem na tej kwestii oraz układzie nerwowym. Według wstępnym badań przeprowadzonych na terenie Wielkiej Brytanii dieta bogata w cholinę bądź jej suplementacja może okazać się czynnikiem ograniczającym ryzyko występowania np. choroby Alzheimera. Niektórzy eksperci idą jeszcze jeden krok dalej i przypisują jej potencjał antynowotworowy, jednak póki co jest nie potwierdzone klinicznie, dlatego nie należy pod tym kontem rozpatrywać jej zastosowania.
Jej ciekawą właściwością jest zdolność do ułatwiania wchłanialności innym witaminom. Mamy tutaj na myśli przede wszystkim A,D,E,K który są rozpuszczalne w tłuszczach. Rozwija również układ nerwowy i dba o Jego zdrowie, a właściwości te nie dotyczą jedynie dzieci, co jeszcze jakiś czas temu nam błędnie sugerowano.
Warto skupić się również na jednej z najważniejszych, a być może i głównej funkcji choliny jaką jest oczywiście wsparcie prawidłowego rozwoju płodu. Co ważne również w czasie laktacji powinniśmy zwrócić szczególną uwagę na jej podaż. Przede wszystkim witamina B4 jest niezbędna dla prawidłowego rozwoju całego mózgu, a także rdzenia kręgowego u noworodków oraz w okresie płodu. Lekarza zazwyczaj informują o tym fakcie swoje pacjentki, podobnie jak w przypadku kwasu foliowego. Według wielu badań dzieci bez deficytu cholinowego częściej rodzą się bez genetycznych wad wrodzonych. Ponadto już u noworodków ogranicza ryzyko rozwoju chorób cywilizacyjnych, takich jak cukrzyca, która stała się w ostatnich latach poważnym zagrożeniem stąd również wzrost popularności suplementów obniżających poziom cukru we krwi.
Niedobór witaminy B4
Poruszając temat roli jaką cholina pełni u kobiet w ciąży oraz w okresie karmienia piersią w pewien sposób omówiliśmy zagrożenia i negatywne skutki jakie mogą się przytrafić w przypadku jej niedoboru. Na szczęście dodajmy, że większość matek w naszym kraju ma już świadomość pewnych aspektów, a i lekarza znacznie częściej uświadamiają swoje pacjentki o konieczności przyjmowania między innymi choliny. Skupimy się więc na skutkach niedoborów u osób dorosłych, a takie oczywiście także występują.
Jest witaminą powiązaną z cholesterolem i Jego transportem do komórek, co w przypadku jej niedoborów jest utrudnione i krąży on bezcelowo w naszym krwiobiegu podnosząc ogólny poziom w organizmie. Kolejnym aspektem na który należy zwrócić uwagę jest oczywiście funkcjonowanie niektórych organów wewnętrznych, w tym przede wszystkim naszej wątroby, która jako jedyna wykazuje zdolności do regeneracji w czym wspiera ją między innymi witamina B4. Niska podaż choliny zwiększa również umieralność komórek. Ponadto powoduje problemy z koncentracją, skupieniem oraz jest źródłem przemęczenia, a także pierwszych zaników pamięci krótko trwałej.
Suplementacja choliną (witaminą B4)
Najczęściej spotykamy się z jej przyjmowaniem przez kobiety w ciąży oraz osoby starsze, które zauważyły u siebie pierwsze symptomy zaniku pamięci. Coraz modniejsze stało się jednak jej przyjmowanie nie tylko w celach uzupełnienia ewentualnego niedoboru, ale by poprawić swoje osiągi na płaszczyźnie intelektualnej.
Do tego celu bardzo często wykorzystywana jest acetylowana postać choliny, która wykazuje duże zdolności przenikające barierę krew – mózg oraz posiada podwyższoną biodostępność względem tradycyjnej formy. Jeśli zależy nam na poprawie naszych osiągów zawodowych, to właśnie na tej formie powinniśmy się skupić. Preparaty z Alpha GPC obecne są w ofercie wielu renomowanych producentów zarówno w formie kapsułek jak i w proszku.
Bibliografia:
- Kijowski J., Leśnierowski G., Cegielska-Radziejewska R., Jaja cennym źródłem składników bioaktywnych, „Żywność. Nauka. Technologia. Jakość” 2013, nr 5(90).
- An Adenine Code for DNA: A Second Life for N6-Methyladenine.
- Dietary Choline Intake: Current State of Knowledge Across the Life Cycle.
- Normy żywienia dla populacji polskiej – nowelizacja, Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa 2012.
- Identification of Sinapine-Derived Choline from a Rapeseed Diet as a Source of Serum Trimethylamine N-Oxide in Pigs.
- Choline metabolism provides novel insights into nonalcoholic fatty liver disease and its progression.
- Choline: its role in the growth of filamentous fungi and the regulation of mycelial morphology.
- Summary of Alpha-GPC
- Choline: an important micronutrient for maximal endurance-exercise performance?
Konsultacja merytoryczna: LEK. MARCIN KUBISA
