tel: (+48) 600 607 709 | (+44) 0 7367 534919 | 
Migotanie przedsionków to najpowszechniejsze zaburzenie rytmu serca. Powoduje nieprawidłową pracę serca i zwiększa ryzyko udaru mózgu. Wiek, nadużywanie alkoholu, zażywanie substancji odurzających, zespół bezdechu sennego, stres, zabiegi medyczne (operacje), a nawet otyłość zwiększają niebezpieczeństwo wystąpienia tego zaburzenia. Do migotania przedsionków prowadzić mogą także choroby serca lub nadciśnienie tętnicze, zatem najrozsądniejszym rozwiązaniem będzie po prostu ograniczenie ryzyka wystąpienia takich schorzeń.
Spis treści
Witamina C i E
Istnieją wstępne dane wskazujące na to, że przyjmowanie 1000–2000 mg witaminy C w przededniu operacji oraz przez tydzień po zabiegu może ograniczyć związane z zabiegami kardiologicznymi stres i produkcję wolnych rodników, zmniejszając tym samym ryzyko wystąpienia pooperacyjnego migotania przedsionków. Przy tym co najmniej 5 randomizowanych badań klinicznych wykazało, że witamina E (400 IU) może zmniejszać ryzyko pooperacyjnego migotania przedsionków o połowę, zwłaszcza u pacjentów w podeszłym wieku (w wieku 60 lat i starszych). Co więcej, suplementy witaminowo – mineralne te mogą skrócić czas pobytu w szpitalu. Niestety badania te nie lokują się zbyt wysoko na skali Moyada, z drugiej jednak strony pooperacyjne migotanie przedsionków jest tak częstym problemem, że lekarz może być skłonny wypróbować którąś z tych możliwości (dodatkowo w większości badań klinicznych przyjmowaniu suplementów towarzyszyło stosowanie medycyny konwencjonalnej, więc jedno nie wyklucza drugiego).
NAC (N-acetylo-Cysteina)
Pochodna L-cysteiny i glutationu, pomaga zapobiegać zniszczeniom powodowanym przez wolne rodniki. NAC jest stosowana w przypadku przedawkowania paracetamolu oraz w celu rozrzedzenia śluzu w przewlekłej chorobie płuc, więc prawdopodobnie odgrywa rolę w zapobieganiu uszkodzeniom różnych tkanek w organizmie człowieka. W ponad 8 badaniach klinicznych zaobserwowano, że stosowaniu N-Acetyl-Cysteina towarzyszyła redukcja występowania pooperacyjnego migotania przedsionków o niemal 38%, przy czym w niektórych z eksperymentów nastąpiło jego ograniczenie o 80% .
Mimo wszystko jest to kolejne ciekawe podejście, które warto przedyskutować z lekarzem przed operacją zastawek lub serca. W przypadku większości badań podawano NAC dożylnie przez kroplówkę, przy czym w jednym badaniu wykorzystano dawkę 600 mg dziennie, czyli standardową dawkę stosowaną w innych obszarach medycyny. Okazuje się, że NAC nie prowadzi do skrócenia czasu pobytu w szpitalu.
Magnez
W państwach europejskich niektórzy lekarze stosują magnez w celu przeciwdziałania pooperacyjnemu migotaniu przedsionków, podając go zazwyczaj w formie kroplówki. Wyniki badań wysokiej jakości nie wykazywały tak spójnych i konsekwentnych korzyści podawania magnezu jak w przypadku stosowania medycyny konwencjonalnej, jednak warto wyciągnąć z tych badań dla siebie wniosek, że powinno się w porozumieniu z lekarzem rozważyć zwiększenie ilości przyjmowanego magnezu i cytrynianu potasu zarówno przed zabiegami zwiększającymi ryzyko wystąpienia migotania przedsionków, jak i po nich. Te dwa elektrolity mają zasadnicze znaczenie dla utrzymania zdrowej pracy serca, a większość osób nie przyjmuje ilości nawet zbliżonej do zalecanej dziennej dawki (zalecana dzienna ilość to 4700 mg potasu i 320–420 mg magnezu).
Kwasy Omega-3
W prawdopodobnie największym randomizowanym badaniu w zakresie zapobiegania pooperacyjnemu migotaniu przedsionków, jakie kiedykolwiek przeprowadzono (badanie OPERA), nie wykazano żadnych korzyści płynących ze stosowania umiarkowanych lub wysokich dawek suplementu kwasów tłuszczowych Omega-3 w porównaniu z przyjmowaniem placebo. W badaniu udział wzięło przeszło 1600 pacjentów oczekujących na operację kardiologiczną w 28 ośrodkach medycznych w Stanach Zjednoczonych, Włoszech i Argentynie, a jego wyniki opublikowano w czasopiśmie „Journal of the Americal Medical Association”. Działanie Omega-3 na ludzki organizm jest znane i nie podważalne od wielu lat.
Bibliografia:
- Omega-3 Polyunsaturated Fatty Acid (Fish Oil) Supplementation and the Prevention of Clinical Cardiovascular Disease: A Science Advisory From the American Heart Association.
- Atrial Fibrillation In Athletes: Pathophysiology, Clinical Presentation, Evaluation and Management.
- Resveratrol and derivatives for the treatment of atrial fibrillation.
- The Current Role of Omega-3 Fatty Acids in the Management of Atrial Fibrillation.
- Meta-analysis of Vitamin D Deficiency and Risk of Atrial Fibrillation.
- Wytyczne dotyczące postępowania u chorych z migotaniem przedsionków. Kardiol. Pol. 2010; 68 (supl. VII): 487–566.
- Stępińska J. Leczenie przeciwzakrzepowe w zaburzeniach rytmu serca. Windyga J., Pasierski T., Torbicki A. (red.). PZWL, Warszawa 2014; 17: 317–334.
- Gilewski W., Sinkiewicz W. Kardiowersja elektryczna w migotaniu przedsionków po 50 latach stosowania: co więcej dzisiaj o niej wiadomo. Kardiol. Pol. 201 3
