Przewodnik po suplementach nootropowych

Obecnie wspomaganie naszego umysłu stało się nie mniejszym standardem od wspomagania ciała. Suplementacja się rozwija, a wielu producentów za swój przyszłościowy kierunek obrało właśnie pracę nad suplementami zapewniającymi poprawę parametrów umysłowych. Środki te mają za zadanie zmniejszyć nasze zmęczenie, zmotywować nas do codziennego wysiłku, ale również bezpośrednio przyczynić się do wzrostu kreatywności czy zdolności kognitywnych.

Często również stają niejako dopingiem dla naszego mózgu, pozwalając nam pracować dłużej i wydajniej. Od czasów medycyny starożytnej przygotowywano różnego rodzaju wywary mające na celu zwiększenie naturalnej inteligencji, jednak obecna suplementacja pozwala na nam na osiągnięcie nowego poziomu. Każdy z nas z pewnością przynajmniej 1 raz słyszał o zdolnej osobie, ale bez motywacji do wykorzystania tego potencjału. Nootropiki mają za zadanie uwolnić z nas pełnię możliwość i pozwolić wznieść się na nowy poziom sukcesu.

Spis treści

Mózg – nasz najważniejszy organ

Rolę mózgu własnymi słowami potrafi zapewne opisać każdy z nas. Mamy pełną świadomość, że jest to zdecydowanie najważniejszy organ pod kontem mentalnym dla człowieka. Cechuje się bardzo skomplikowaną budową i to między innymi dlatego posiada tak wyjątkowe właściwości. U większości z nas osiąga masę od 1000 do 1500mg, a to tak niewiele biorąc pod uwagę, że kontroluje wszystkie kluczowe procesy życiowe jak np. oddychanie. Aktywność mózgu w różnych zakresach trwa całą dobę, nawet w trakcie głębokiego snu. Co ważne z punktu widzenia nauki i suplementacji, nie ma ograniczonego potencjału i ciągłą praca nad naszą sferą umysłową nie jest w żaden sposób kontrolowana. W przypadku masy mięśniowej możemy mówić o miostatynie, jednak w zakresie funkcji kognitywnych mamy ogromne możliwości. Warto zatem to wykorzystać w jak największym stopniu.

Sama budowa mózgu składa się z dwóch półkul, a sam organ jest częścią mózgowia. Zewnętrzna część otoczona jest przez neurony, natomiast pod nią znajdziemy aksony. Poszczególne półkule mózgu dzielą się na płaty, każdy z nich pełni inną rolę:

Płat czołowy – związany jest z koncentracją oraz zapamiętywanie. Warunkuje także mowę oraz koordynację ruchową naszego ciała.
Płat skroniowy – odpowiada za cechy organoleptyczne – słuch oraz zapach.
Płat ciemieniowy – pozwala na odczuwanie bólu fizycznego.
Płat potyliczny – warunkuje prawidłowe widzenie.

Nootropy – co to jest i skąd pochodzą?

Określenie suplement nootropowy jest bardzo szerokie, jednak w najprostszej definicji dotyczy ono związków ukierunkowanych w różny sposób na umysł. Wszystko co go chroni, rozwija, koordynuje możemy nazwać nootropem.

Pierwsze produkty tego typu stosowano tysiące lat temu, choć oczywiście w niekoniecznie świadomy sposób. Wierzono jednak, że napary z ziół mogą odżywiać umysł i chronić go przed objawami starości, szczególnie w krajach Azjatyckich, gdzie jak wiadomo nacisk na medycynę tradycyjną po dzień dzisiejszy jest ogromny. Początkowe produkty nootropowe opierały się przede wszystkim o w sproszkowane rośliny, takie jak gotu kola czy soplówka jeżowata. Z czasem jednak udawało się pozyskiwać coraz to lepsze ekstrakty oraz izolować najważniejsze związki, a sam potencjał suplementów dla mózgu wyraźnie wzrósł.

Największy rozwój tej grupy produktów przypadł na ostatnie dziesięciolecie, które umożliwiło nam pozyskanie i ustabilizowanie wielu cennych substancji. Liczba przeprowadzanych badań również zwiększyła się niemal kilkukrotnie, w tym coraz częściej na materiale ludzkim. Jest to niezwykle istotne, ze względu na różnice w budowie i funkcjonowaniu mózgu człowieka i gryzoni.

W jaki sposób działają produkty nootropowe?

Przyjmuje się, że największy spadek funkcji poznawczych przychodzi z wiekiem. Dochodzi wtedy do znacznie większej utraty neuronów, stąd podstawową rolą nootropów jest ich ochrona przed degradacją. Jeszcze kilkanaście lat temu twierdzono, że u osób starszych nie ma możliwości syntezy nowych neuronów, tym czasem jak wykazały najnowsze badania jak najbardziej istnieje taka możliwość. Choć synteza w podeszłym wieku jest mniejsza i bardziej wymagająca, to ciągle możliwa. Nie ma górnej granicy wieku, a neurogeneza może towarzyszyć nam do ostatniego dnia życia.

Na przestrzeni ostatnich 18 lat średnia długość życia ciągle wzrasta, a co za tym idzie dłużej pragniemy pozostać w dobrej formie fizycznej i mentalnej. Wymaga tego od nas dynamiczniejszy tryb życia oraz w pewnym sensie przesunięcie naszego wieku produkcyjnego. Jako, że długość życia wzrasta, coraz większym zaangażowaniem w medycynie obejmuje się badania mające na celu zapobieganie demencji w średnim wieku. Zdrowie mózgu z początku stało się priorytetem u osób starszych, jednak z czasem podobne suplementy zaczęto stosować u młodych, zdrowych ludzi w celu osiągnięcia lepszej pracy mózgu i poprawy Jego wydajności w celach zawodowych.

Głównym mechanizmem działania nootropów jest ich wpływ na najważniejsze neuroprzekaźniki dla człowieka. Najważniejsze układy objęte działaniem takich środków to:

Dopaminergiczny,
glutaminergiczny,
cholinergiczny,
serotoninergiczny.

Suplementy nootropowe odpowiadają także za zwiększenie aktywności metabolicznej neuronów oraz ograniczają ryzyko patologicznego starzenia się mózgu. Ochrona zdrowia psychicznego to jednak nie jedyny aspekt działania tej grupy produktów, gdyż mogą przyczynić się także do regeneracji układu nerwowego, odbudowy utraconych połączeń, także bezpośredniej stymulacji układu nerwowego i mózgu do cięższej pracy. Niektóre z nich przyjmowane są także przez artystów czy architektów, gdyż ich potencjał sięga również do głębokich sfer mózgu i pozwala zwiększyć kreatywność i otwartość.

Czy nootropy są bezpieczne?

Zdecydowana większość nootropowych jest całkowicie bezpieczna dla naszego zdrowia, szczególnie te które są biodostępnymi formami niektórych mikroelementów lub wyciągami z roślin. Syntetyczna związki mogą być nieco bardziej ryzykowne w przypadku niektórych osób. Profile bezpieczeństwa poszczególnych środków znacząco różnią się pomiędzy sobą, a czynnikiem warunkującym potencjalne skutki uboczne jest przede wszystkim dawka. Jak wiemy, wszystko w nadmiernej ilości może być trucizną. W przypadku nootropików to słowo jest oczywiście mocnym nadużyciem, to jednak musimy mieć na uwadze rozsądne dobieranie skutecznych porcji dla naszego organizmu.

Za najbardziej bezpieczne uważane są adaptogeny, łagodzące negatywne skutki stresu. Mają działanie prozdrowotne dla mózgu oraz całego układu nerwowego. Wiele z nich działa przede wszystkim ochronnie przed czynnikami zewnętrznymi i zmniejsza wrażliwość komórek na szkodliwy wpływ stresu oksydacyjnego. Nawet w dużych dawkach rzadko prowadzą do jakiegokolwiek dyskomfortu, a większość z nich można ze sobą łączyć ze względu na synergistyczne działanie.

Same nootropy nie mają skutków ubocznych u osób zdrowych, jednak istnieją co do niektórych pewne przeciwwskazania. Przede wszystkim tyczy się to stymulantów układu nerwowego, które w wielu aspektach działają prozdrowotnie, to jednak są niewskazane dla osób z nadciśnieniem tętniczym, chorobami serca bądź zaburzeniami układu nerwowego. Jeśli nie mamy z nimi do czynienia na co dzień, wówczas z całą pewnością warto rozpocząć ich przyjmowanie od minimalnej dawki w celu ocenienia indywidulanej tolerancji.

Wiele skutecznych i popularnych nootropów nie ma jednak negatywnego wpływu na nasz organizm, czego doskonałym przykładem mogą być przytoczone już adaptogeny, a także prekursory dla wielu neuroprzekaźników, między innymi alpha-GPC czy l-dopa. Niektóre związki mogą wykazywać skutki uboczne przy przedawkowaniu, do których najczęściej zaliczamy bezsenność, osłabienie, problemy z koncentracją czy nadmierne zmęczenie. W indywidualnych przypadkach może dochodzić także do reakcji alergicznych związanych z nietolerancją na dany składnik, co najczęściej objawia się dolegliwościami ze strony przewodu pokarmowego.

Suplementy nootropowe - przeciwwskazania i skutki uboczne.

Wbrew panującej opinii suplementy nie mają działania uzależniającego i po ich odstawieniu nasz mózg nie domaga się ich dostarczenia, gdyż jeszcze przez wiele dni, a nawet tygodni utrzymuje się pozytywny efekt ich działania.

Jakie nootropy i nutraceutyki są godne uwagi?

Jak w przypadku każdej grupy suplementów przede wszystkim te, które faktycznie działają. Pamiętajmy jednak, że nootropiki są w pewien sposób zbliżone do spalaczy tłuszczu czy suplementów przedtreningowych gdzie mocno liczy się indywidualna tolerancja na dane składniki. Zawsze możemy oczywiście mówić o większości, jednak subiektywne odczucia często będą grały pierwsze skrzypce. Z całą pewnością możemy jednak wymienić kilka składników, które z pewnością warto uwzględnić w swojej suplementacji. Na uwagę zasługują:

Coluracetam
bromantan,
galantamina,
fenibut,
9-methyl-beta-carboline,
alpha-GPC,
aupercyna A,
rhodiola rosea,
bacopa monnieri,
bauhinia purpurea,
acetyl-l-karnityna,
urydyna.
l-dopa.
5-HTP,
fosfatydyloseryna.

Wiele z nich występuje jako monopreparaty, inne są dostępne przede wszystkim w złożonych suplementach. Ważne jednak, aby poza rodzajem składników zwrócić uwagę na klinicznie działające dawki, gdyż nawet najlepsze związki w symbolicznej dawce mogą nie spełnić naszych oczekiwań. Zróżnicowany jest także zakres cenowy, gdyż pojedyncze adaptogeny możemy zakupić nawet za kilkadziesiąt złotych, zaś najbardziej unikalne i zaawansowane związki nawet za kilkaset złotych.

Skupienie i koncentracja

Utrzymanie wysokiego poziomu skupienia na określonym celu jest pożądane w sporcie, grach komputerowych oraz pracy umysłowej. Pozwala nam na dokładną analizę wielu czynników i nie dopuszcza do przeoczenia jakiegokolwiek detalu. Obecnie suplementacja w tym kierunku stała się już standardem na pewnym poziomie np. w e-sporcie czy pracy nad projektowaniem.

Jednym z najpopularniejszych związków w tym kierunku jest alfosceran choliny, który jest jej podstawowym nośnikiem w układzie nerwowym. Wykazuje zdolność do przenikania bariery krew-mózgu i nie ulega degradacji w przewodzie pokarmowym. Ważnym aspektem Jego działania wydaje się być skrócenie czasu reakcji na wydarzenia. W badaniach na internetowych sportowcach wykazano średnio o 8% wyższą statystykę zwycięstw u osób które przyjmowały 600mg Alpha GPC przed aktywnością. Dodatkowo warto podkreślić, że zestawiano ze sobą grupy o jak najbardziej zbliżonych wynikach w bezpośredniej rywalizacji, co miało oczywiście na celu podniesienie wiarygodności badania. Często przy problemach z osiągnięciem stanu skupienia wykorzystuje się modafinil, syntetyczny związek stworzony przede wszystkim do walki z narkolepsją. Nie wykazuje działanie uzależniającego, a przeciętna dawka to 100mg na porcję. W badaniach stosowanych na armii Stanów Zjednoczonych stwierdzono zmniejszenie zmęczenia oraz większą zdolność do wielogodzinnego czuwania. Dawka modafinilu była dostosowywana do masy ciała żołnierzy i wynosiła 1,14mg na każdy kilogram wagi. Co więcej, z każdą rodziną różnicę pomiędzy grupą dostającą lek a placebo była większa. Największym minusem tego związku jest spore ryzyko skutków ubocznych w postaci migreny i nadmierna eksploatacji ośrodkowego układu nerwowego. Kolejna wada to także niska dostępność i spore ryzyko otrzymania fałszywego produktu na czarnym rynku.

Zdolności kognitywne

To pojęcie bardzo często pojawia się w omawianiu suplementacji nootropikami, jednak nie wszyscy mają świadomość co dokładnie oznacza. Zdolności kognitywne odzwierciedlają potencjał naszego mózgu do reakcji i decyzji w sytuacji nieoczywistej, do której nie mogliśmy się przygotować. Dla przykładu możemy posłużyć np. ustnym egzaminem. Jeśli odpowiadamy na pytania jakich się spodziewaliśmy, wówczas korzystamy z wiedzy którą posiadamy. W przypadku gdy nasz egzaminator zada nam pytanie na które nie byliśmy gotowi, wówczas to właśnie zdolność do improwizacji będą kluczową rolę. Jeśli w takich sytuacjach odnajdujemy się dobrze i radzimy sobie w strefie wyjścia z komfortu, wówczas możemy mówić o wysokich zdolnościach kognitywnych. Ich poprawa jest więc kluczem do rozwoju intelektualnego.

Zwiększenie funkcji poznawczych za pomocą suplementacji nie jest łatwe, jednak w przypadku niektórych związków możliwe. Efekt ten nie przychodzi jednak od razu i zauważalny wzrost inteligencji w modelach zwierzęcych najczęściej odnotowywano na przestrzeni kilku tygodni. Jest to czas w którym nasz mózg i wszystkie jego strefy mogą zoptymalizować swoje funkcjonowanie, co umożliwi nam swego rodzaju skok rozwojowy. Wzrost zdolności kognitywnych za pośrednictwem nootropów wymaga suplementacji związkami zapewniających neuroprotekcje, jak i również zwiększającymi produkcję neuroprzekaźników. Są to podstawowe warunki do wyjścia na wyższy poziom funkcjonowania. Cały proces nie jest łatwy i o ile pamięć czy redukcję stresu możemy osiągnąć łatwo, tak umysł prawdziwego geniusza wymaga długiej pracy i dbania o każdy detal.

Zapamiętywanie

Wszelkiego rodzaju zaburzenia pamięci mogą ostatecznie prowadzić do chorób neurodegeneracyjnych, z czego oczywiście najbardziej znaną jest choroba Alzheimera. Choć najczęściej cierpią z jej powodu przede wszystkim osoby po 60 roku życia, to jej wczesne fazy i pierwsze objawy pojawiają się coraz częściej u osób młodych. Odpowiednia profilaktyka może jednak znacznie wydłużyć czas naszej sprawności intelektualnej. Kluczowym aspektem jest zadbanie o ochronę neuronów, gdyż jak wiemy to ich wyniszczenie potęguje rozwój choroby. Istnieje wiele związków mających potwierdzone działanie w tej kwestii.

Jedne z najbardziej obiecujących wyników przynosi podawanie galantaminy. Jest to unikalny alkaloid będący inhibitorem acetylocholinoesterazy. Według badań jest to jeden z nielicznych związków wykazujących duży potencjał już na etapie profilaktyki, a jednocześnie jest zdolny do działania nawet w ostatnich stadiach choroby. Może prowadzić nie tylko do zapobiegania rozwoju, ale nawet do cofnięcia się niektórych zmian. Znacznie przyczynia się do poprawy funkcji poznawczy oraz może cofać wymazy pamięci długotrwałej. Wiele osób pod wpływem działania galantaminy przypomina sobie niektóre wydarzenia nawet z okresu swojego dzieciństwa. Obecnie chętnie wykorzystywana także jako doping dla mózgu w okresie nadmiernej ilości nauki czy pracy. Należy pamiętać, że działa jako antagonista dla niektórych leków rozkurczowych, dlatego w przypadku ich przyjmowania konieczna jest konsultacja ze specjalistą. Okres półtrwania wynosi około 5 godzin, a sama substancja wydalana jest w postaci metabolitów. Działanie odczuwalne przeciętnie po już po kilkunastu minutach.

Osoby szukające nieco łagodniejszego i bardziej ekonomicznego wsparcia mogą skierować swoją uwagę na acetyl-l-karnityny, wyjątkową postać tego aminokwasu, która przenika barierę krew – mózg ze względu na obecność grupy acetylowej. Co istotna, udowodniono wpływ tego związku u ludzi w dawce 3000mg dobowo przez 4 tygodnie, jednak już doraźne dawki na poziomie 1500mg są w stanie zwiększyć nasze zdolności do przyswajania wiedzy. ALCAR w znaczącym stopniu przyczynia się do ochrony neuronów na kilku powiązanych płaszczyznach:

Wzrost długości życia komórek poprzez wzrost amplitudy potencjałów polowych,
zmniejszenie stresu oksydacyjnego,
wzmocnienie błon mitochondrialnych,
blokowanie rozprzestrzeniania się neuropatii obwodowej.

Znakomitym wyborem jest też ciągle niedoceniana hupercyna A, której działanie nie tylko zostało wielokrotnie potwierdzone, ale także zbiera znakomite recenzje w nawet całkowicie odmiennych aspektach stosowania. Sam związek znany jest przede wszystkim z roli inhibitora acetylocholinoesterazy, a więc zapobiega utracie kluczowej dla mózgu acetylocholiny. Co więcej, wykazuje prawdopodobnie najszerszy zakres działania w zakresie neuroprotekcji, gdyż poza utrzymywaniem wysokiego poziomu neuroprzekaźników może niwelować szkodliwy wpływ infekcji na komórki mózgu. Sportowcy stosują ją także w produktach przedtreningowym, gdyż prawdopodobnie przyczynia się do zwiększenia napięcia mięśniowego przy treningu siłowym.

Działanie adaptogenne i antystresowe

Adaptogeny cieszą się bardzo dużą popularnością, lecz przede wszystkim celach zdrowotnych. Mało kto ma świadomość, że wiele z nich możemy zaliczyć do nootropików, gdyż poprzez ochronę i regenerację układu nerwowego także przyczyniają się do sprawności mózgu. Niektóre z nich działają nawet bezpośrednio w kierunku koncentracji i skupienia i są często wykorzystywane w kompleksowych produktach na koncentrację czy też boosterach przedtreningowych. Rola adaptogenów w dzisiejszym funkcjonowaniu jest nieoceniona, jednak aby kompleksowo poruszyć to zagadnienie musielibyśmy poświęcić temu osoby artykuł. Skupimy się zatem na tym co najistotniejsze z punktu widzenia naszego mózgu, czyli właściwościach nootropowych. Przedstawimy po krótce więc te, o największym potencjale w tej kwestii.

Bacopa Monnieri i jej początki sięgają krajów wschodnich, jednak dopiero po dotarciu do zachodnich odbiorców został udowodniony jej ponadprzeciętny potencjał. Z całą pewnością ze wszystkich adaptogenów, to właśnie bakopa drobnolistna wykazuje najsilniejsze działanie nootropowe. Sprzyja funkcjonowaniu komórek nerwowych, a także wykazuje zdolność do znajdywania unikalnych połączeń pomiędzy nimi. Najbardziej imponujący jest zakres działania, który może obejmować wpływ na modulację monoamin, redukcję beta-amyloidu oraz hamowanie acetylocholinoesterazy. Bacopa posiada udowodnione działanie także w wielu zaawansowanych aspektach. Wykazano, że dawka 300 mg na 1 kg masy ciała u szczurów znacząco łagodzi deficyty behawioralne i stres oksydacyjny u gryzoni dotkniętych autyzmem.

Udowodniono wiele razy, że kolejnym adaptogenem działającym na mózg jest teanina. Wykazuje realne działanie wspierające funkcje poznawcze oraz protekcyjne dla mózgu, a także reguluje poziom monoamin w układzie nerwowym. Obecnie coraz częściej bada się potencjał theaniny jako związku nutraceutycznego, odpowiedzialnego także za stabilizację zdrowia psychicznego. Jest często stosowana w wielu zaawansowanych suplementach nootropowych, gdyż może znacząco łagodzić ich potencjalne skutki uboczne oraz negatywny wpływ na ośrodkowy układ nerwowy. Skuteczność teaniny potwierdzają także badania na ludziach, gdzie jej suplementacja przyczyniła się do zmniejszenia odczuwania objawów depresji na grupie 21 kobiet w wieku od 20 do 49 lat.

Wśród wszystkich adaptogenów, najczęściej wybierany w celach poprawy parametrów umysłowych jest jednak Różeniec górski. Najbardziej doceniają go osoby, których praca trwa wiele godzin i wymusza wręcz ekstremalny poziom koncentracji. W badaniach z 2013 roku udowodniono, że grupa przyjmują różeniec standaryzowany na obecność rozawin łatwiej dostrzegała szczegóły w zadaniach logistycznych. Co więcej, im dłuższy czas badania, tym różnica względem osób przyjmujących rhodiolę, a placebo była większa. Wykazuje także szerokie działanie ochronne, chroniąc komórki przed śmiercią na skutek nadmiernego stresu oksydacyjnego. Wpływa na wydzielanie adrenaliny, noradrenaliny oraz beta-endorfin – odpowiadają za szczęście i odczuwanie satysfakcji. Adaptogeny są coraz bardziej doceniane jako suplementy prozdrowotne, ale wciąż bagatelizujemy ich rolę jako nootropiki. Tymczasem coraz większa liczba badań potwierdza ich skuteczność, a co za tym idzie chętniej po nie sięgamy. Do niewątpliwych plusów adaptogenów należy zaliczyć także bardzo wysoki próg bezpieczeństwa i praktycznie brak skutków ubocznych.

Stymulanty

Boostery energetycze również mają działanie nootropowe, choć oczywiście nie każdy ma tego świadomość. Ich potencjał energetyczny pozwala nam na pośrednie wsparcie mózgu, przede wszystkim poprzez większą czujność oraz mniejsze zmęczenie. Wiele razy udowodniono jednak, że stymulanty ośrodkowego układu nerwowego przyczyniają się do rozwoju zdolności kognitywnych.

Dla przykładu możemy rozpocząć od najbardziej znanej kofeiny, której działanie zna niemal każdy. No właśnie, czy aby na pewno znamy jej działanie?

Okazuje się, że jej potencjał sięga daleko poza zastrzyk energii który większość z nas odczuwa po jej spożyciu. Udowodniono, że doraźna porcja kofeiny bezwodnej wynosząca około 4 mg na każdy kilogram masy ciała przyczynia się do zwiększonej ekspresji genów BDNF. Jest to neurotroficzny czynnik pochodzenia mózgowe, pełniący szeroką rolę w ochronie neuronów. Dodatkowo wstępne badania wykazały, że kofeina może w dłuższej perspektywie chronić przed rozwojem niektórych chorób neurodegeneracyjnych, co szczególnie zagraża osobom w średnim i starszym wieku. Ważna jest jednak odpowiednia dawka, a sama kofeina nie powinna być stosowana przez osoby z dolegliwościami serca czy układu krążenia. Jest popularna na całym świecie, jednak jako ciekawostkę możemy wspomnieć, że NCAA w USA jako jedyna zakazuje jej stosowania w celach sportowych.

Kofeina w tym wszystkim nie jest jednak synonimem słowa stymulant, gdyż do tej grupy zaliczamy wiele środków, często mniej popularnych, a bardzo niedocenianych. Wśród nich na uwagę zasługuje z pewnością Bauhinia purpurea, której podawanie u gryzoni doprowadziło do przełomowych wyników badań. W jednym z nich, opublikowanym na łamach Journal of Comprehensiveive Pharmacy w 2015 roku, udało się wykazać wyraźny wpływ tego stymulantu na uczenie się i zapamiętywanie. Szczury przyjmujące ziarna tej rośliny zdecydowanie lepiej radziły sobie z testem labiryntu od grupy dostającej placebo. Co więcej, po kilku tygodniach zaczęto podawać także drugiej grupie Bauhinie, co sprawiło że bardzo szybko osiągnęła wyższy poziom w tym samym teście. Związek ten doskonale działa także u ludzi, przez co wchodzi w skład najbardziej cenionych suplementów energetycznych, między innymi Hydrapharm Hydrazine czy Imperial Excelsior. Stymulanty mają szerokie zastosowanie w wysiłku umysłowym. Najsilniejsze z nich są jednak niekoniecznie dobrą drogą dla każdego, jak doraźne wspomaganie się przy zintensyfikowanym wysiłku może dać znakomite rezultaty. Działają synergicznie z wieloma nootropikami z grupy racetamów, dzięki czemu mogą potęgować korzyści suplementacji tego typu związkami.

Najlepsze produkty nootropowe

Bogactwo nootopików na rynku jest pozytywnym zjawiskiem, gdyż nie jesteśmy ograniczeni tak jak to było na początku wieku. Oczywiście przepych też ma swoje minusy, gdyż często możemy spotkać się z suplementami nie mającymi żadnego realnego działania. Nie sposób rekomendować w jednym artykule wszystkich produktów, które są godne uwagi, dlatego wybraliśmy tylko kilka, naszym zdaniem o największym potencjale.

Animis Omniscienti – prawdopodobnie produkt który najmocniej przyczynia się do rozwoju funkcji poznawczych. Oparty wyłącznie o związki jakości farmaceutycznej o bezdyskusyjnym działaniu. Wykorzystywane z leczeniu wielu zaburzeń, zdolne do cofania zmian wywołanych przez choroby neurodegeneracyjne. Łączy w sobie właściwości nootropowe oraz najbardziej zaawansowane mechanizmy ochrony mózgu, między innymi poprzez zaopatrzenie neuronów w tlen.

Hydrapharm Bromantane – początki stosowanie tego związku to leczenie neurastenii w Rosji. W późniejszym czasie podawany także sowieckim żołnierzom w celach poprawy ich sprawności fizycznej i intelektualnej. Bromantam możemy określić mianem stymulantu doskonałego, gdyż wzmacnia nasz mózg i ciało w nawet najtrudniejszych warunkach, pozwalając przy tym całkowicie odciąć nasze myśli od niepewności i stanów lękowych. Inne zalety to brak działania uzależniającego oraz znikoma toksyczność w porównaniu do innych stymulantów.

PsychoPharma Infinite Brain – z całą pewnością to jeden z najbardziej przemyślanych produktów, który ma dać nam solidny zastrzyk energii i motywacji do każdego rodzaju wysiłku. Działa po około 15 minutach i zawiera dużą objętość poszczególnych składników w każdej porcji. Skraca czas reakcji, ułatwia podejmowanie decyzji oraz zapewnia znakomite samopoczucie. W jego skład wchodzi między innymi opatentowany ekstrakt z kanny, mający znakomite działanie relaksacyjne i odciążające układ nerwowy.

Brawn Nootropix – bezkonkurencyjny stosunek ceny do składu. Oparty o różnorodne składniki, lecz co ważne w klinicznych dawkach. Największe korzyści możemy odnotować przy nieco dłużej suplementacji. Promuje wzrost kluczowych neurotransmiterów, zawiera szeroki zestaw związków adaptogennych oraz stanowi doskonałą neuroprotekcje dla mózgu.

Podsumowanie

Mając na uwadze dzisiejszy styl życia oraz codzienne obciążenia nic nie zapowiada końca spadku zastosowania nootropików. Choć nazwa kojarzy nam się raczej bardzo nie pewnie, to jednak większość z nich jest stosunkowo bezpieczna w zalecanych dawkach. Wiele z nich opiera się na ochronie mózgu, co powinno nam nieco wiarygodniej pozwolić spojrzeć na ich potencjał. Ciężko osiągać rekordy w sporcie z kontuzją, więc tak samo ciężko wznieść się na wyżyny zdolności umysłowych ze słabym mózgiem. Jego zdrowie to podstawa i to właśnie w tym kierunku działają produkty nootropowe. Oczywiście istnieją stymulanty, które starają się wykrzesać z nas maksymalne możliwości, lecz ich przyjmowanie powinno być okresowe, a nie stałe.

Bibliografia: