Problem nadciśnienia wysuwa się obecnie na pierwsze miejsce jako przyczyna zgonów z powodu chorób sercowo-naczyniowych, przeradzając się w epidemię całkowicie wymykającą się naszej kontroli (60% społeczeństwa ma podwyższone ciśnienie). Stan przednadciśnieniowy (ciśnienie powyżej normy, ale jeszcze nie na poziomie nadciśnienia) też stanowi czynnik ryzyka udaru. Istnieje szeroki wachlarz leków, które mogą przeważyć szalę na stronę życia lub śmierci, dlatego też próba sięgania po najczęściej niezweryfikowane leki to w tym przypadku igranie z ogniem. Jest wprawdzie kilka suplementów na serce, które się w tym zakresie wyróżniają – to znaczy, że potencjalne korzyści mogą znacznie przewyższać ewentualne ryzyko – jednak największe wrażenie robią badania nad kompleksowymi zmianami stylu życia (mowa nie tylko o ograniczeniu spożycia sodu i alkoholu); odpowiednie zmiany ( w tym również suplementy ) mogą znacząco obniżyć ciśnienie krwi i ograniczyć konieczność przyjmowania leków stosowanych w niewielkich dawkach. Badania kliniczne dotyczące podejścia dietetycznego w walce z nadciśnieniem takie jak DASH (ang. Dietary Approaches to Stop Hypertension), które częściowo ufundowano z amerykańskich podatków, to dobry krok na drodze do uświadomienia nam, że sami możemy ograniczyć ryzyko wystąpienia tego stanu. Spadek ciśnienia krwi o zaledwie 2 mm Hg (milimetry słupka rtęci) może obniżyć ryzyko zgonu z powodu udaru, chorób serca i z innych przyczyn!
Jeszcze jedna uwaga: jeśli obawiasz się, że możesz mieć problem z nadciśnieniem, powinieneś zaopatrzyć się w domowy ciśnieniomierz z którego będziesz mógł korzystać w dowolnym momencie. Pomiar ten to jeden z najważniejszych wskaźników zdrowia, jeśli mowa o ciśnieniu krwi, a większość z nas wykonuje go tylko raz w roku! Posiadanie własnego ciśnieniomierza pozwala również uniknąć tzw. efektu białego fartucha – sytuacji, w której ciśnienie skacze w górę w gabinecie lekarskim tylko dlatego, że wizyta u lekarza jest dla pacjenta źródłem stresu i zaleceniem do przyjmowania leków bądź suplementów z grupy adaptogenów. Do najcenniejszych w walce ze stresem zaliczamy Różeniec Górski czy Aszwagandę.
Co to takiego?
Uszkodzone tętnice są mniej elastyczne i słabiej się dostosowują, a utrzymanie właściwego przepływu krwi wymaga większej siły, niż wtedy gdy naczynia krwionośne są w dobrym stanie. To właśnie wysokie ciśnienie. Powtarzalne wyniki na poziomie 140/90 mm Hg świadczą o nadciśnieniu, ale już ciśnienie 120–139/80–89 mm Hg oznacza stan przednadciśnieniowy, który zwiększa ryzyko wykształcenia się pełnej formy choroby. Takie wyniki powinny każdemu zapalić w głowie czerwoną lampkę. (Pierwsza liczba przedstawia ciśnienie skurczowe, druga – rozkurczowe, obie określają ciśnienie tętnicze).
Nadciśnienie może być wywołane stresem, chorobami serca, paleniem tytoniu, spożyciem alkoholu, historią chorób w rodzinie, genetyką – i wieloma innymi czynnikami. Czasem niełatwo wskazać konkretny powód. Bez względu na podłoże, należy niezwłocznie podjąć działania pomagające w walce z nadciśnieniem, zaczynając od wprowadzenia zmian stylu życia.
Skuteczne suplementy na nadciśnienie
L-arginina 4-8g lub L-cytrulina 2-4g
L-arginina i L-cytrulina podnoszą poziom tlenku azotu we krwi, który może rozszerzać naczynia krwionośne, tym samym obniżając ciśnienie krwi. Tak, to naprawdę takie proste. Wyniki ponad 10 randomizowanych badań wykazały, że L-arginina (lub jej metabolit agmatyna ) może obniżyć skurczowe ciśnienie krwi średnio o 5–6 mm Hg, a ciśnienie rozkurczowe o 2–3 mm Hg (zarówno u pacjentów stosujących leki na nadciśnienie, jak i u osób nieprzyjmujących leków). Problem stanowi określenie wysokości skutecznej dawki, a to nie takie łatwe zadanie. W badaniach korzystano z dawek od 4000 mg do ponad 20 g (spora część L-argininy niedługo po strawieniu ulega zneutralizowaniu). W oparciu o 3 najbardziej wiarygodne badania można jednak przyjąć średnią dzienną dawkę na poziomie 4–8 g.
Sądzimy, że L-cytrulina jest na początek lepszym i bezpieczniejszym wyborem, jednak niestety nie dysponujemy w tym zakresie dużą ilością badań. Z naszego doświadczenia wynika, że cytrulina przynosi zazwyczaj takie same korzyści jak arginina – już przy zastosowaniu o połowę mniejszej dawki. Jeśli w ciągu miesiąca nie odczujesz korzyści, możesz zdecydować się na przyjmowanie większych dawek L-argininy lub firmy AAKG o większej stabilności.
Kwasy tłuszczowe omega-3 dziennie 2000 mg lub więcej
Opublikowany w „American Journal of Hypertension” przegląd 70 randomizowanych prób (tak, aż 70!) wykazał, że składniki aktywne kwasów omega-3 pochodzenia morskiego (EPA i DHA) mogą obniżyć skurczowe i rozkurczowe ciśnienie krwi średnio o odpowiednio 1,5 i 1 mm Hg. Już niewielkie dawki na poziomie 1000–2000 mg mogą przynieść korzyści, w większości badań naukowcy jednak stosowali większe ilości (2000 mg i więcej). U nieleczonych pacjentów z nadciśnieniem (czyli u osób nieprzyjmujących leków) odnotowano obniżenie ciśnienia skurczowego o 4,5 mm Hg, a rozkurczowego o 3 mm Hg. Nawet osoby o unormowanym ciśnieniu stwierdziły pewne obniżenie tych wartości – odpowiednio o 1,2 i 0,6 mm Hg. Korzystny wpływ przyjmowania kwasów tłuszczowych np. Ultra Omega-3 może dorównywać skutecznością takim interwencjom jak ograniczenie spożycia sodu czy alkoholu lub zwiększenie aktywności fizycznej (każde osobno). Mimo to olej ten wpływa na obniżenie poziomu trójglicerydów (miernik tłuszczu we krwi), odgrywa też prawdopodobnie rolę w normalizowaniu ciśnienia krwi poprzez zmniejszenie oporności naczyń krwionośnych i poprawę ich czynności.
L-teanina (100–200 mg dziennie) i GABA (50–100 mg dziennie)
To suplementy diety łagodzące stres, które mogą pomóc ustabilizować ciśnienie krwi lub obniżyć je o kilka punktów. Jednym z najczęściej stosowanych leków na stres lub niepokój powodowany wystąpieniami publicznymi jest lek na obniżenie ciśnienia krwi, betabloker, który również kontroluje lub obniża tętno. L-Theanina to jeden z cenniejszych adaptogenów łagodzących stres, natomiast GABA bezpośrednio regeneruje nasz układ nerwowy.
Koenzym Q10 w dawkach od 100 do 300 mg dziennie
Zdaje się przynosić pewne niewielkie korzyści, ale jakość badań i nasze doświadczenia każą ostrożnie podchodzić do tego tematu. Trzymaj jednak rękę na pulsie, bo choć według nas Koenzym Q10 nie jest przereklamowany, nie możemy zaprzeczyć, że wyniki wstępnych badań prezentują się obiecująco! Wygląda na to, że ta substancja łagodzi przewlekłe stany zapalne i rozluźnia tętnice.
Bibliografia:
- The effects of red yeast rice dietary supplement on blood pressure, lipid profile, and C-reactive protein in hypertension: A systematic review.
- Potassium Intake, Bioavailability, Hypertension, and Glucose Control.
- L-arginine and hypertension.
- Augmented endothelial-specific L-arginine transport prevents obesity-induced hypertension.
- Marcin Świerad (red.): Jak obniżyć ciśnienie krwi. Warszawa: 2007.